Onderweg naar Arromanche zie ik enorm veel groenvoer. Ze zullen hier ook wel konijnen hebben en als ik naar al die kool etc. kijk, verwacht ik dat deze huppelaars op zijn minst van het formaat neushoorn zijn. Het lijkt mij hier dan ook een ramp om een konijn aan te rijden. Is je auto meteen total loss.

Af en toe is er een fraai stukje en soms een geinig plaatsje, maar van overdaad is geen sprake. Ergens ‘in the middle of nowhere’ zie ik een verzameling frisse huisjes. Betrekkelijk klein qua formaat en ik gok erop dat het een serie vakantiehuisjes is. Gezellig in augustus ‘met z’n allen’ naar het groeien van kool kijken, want veel meer lijkt mij daar niet te beleven. Of misschien gezamenlijk buurten bij een andere zot. Deze heeft een enorme verzameling beesten langs de kant van de weg en bij zijn woning/bedrijf staan. Geen echte beesten, maar waarschijnlijk zelf gemaakt van een of ander materiaal. Durfde het niet van dichtbij te gaan bekijken, want voor je het weet komt de betreffende artiest naar buiten stormen en gaat dan in razend tempo tegen je aan leuteren.

Arromanche via allerlei D-wegen weten te bereiken. Duurt wat langer, maar ik heb geen haast en het scheelt tolgeld. Als ik zin heb om op snelwegen te karren, vind ik Duitsland boeiender, omdat je daar (soms) echt gas kunt geven. Arromanche heeft een redelijk vriendelijke uitstraling. Wellicht door sinds D-day opgebouwde ervaring in het verwelkomen van vreemdelingen. Volgens de woordvoerster van mijn Tom Tom was ik mijn bestemming al weer gepasseerd, dus ik loop, na een fatsoenlijke sanitaire gelegenheid te hebben bezocht, terug en vind daar een gesloten pand. Bij de parkeerplaats van mijn auto zie ik aan de andere kant echter “Het Landingsmuseum”. Ook daar is de verwachte 360 graden film niet te bewonderen, maar er is voldoende compensatie. Inclusief bewegende beelden en een jongedame, die in grappig Engels adequaat uitleg geeft. De 360 graden voorstelling bezoek ik na afloop. Moet je een eindje heuvelopwaarts, maar daar zie ik – mits de Epica het zware werk doet – niet tegenop.

Ik heb in mijn jonge jaren wel wat oorlogsfilms gezien, inclusief de Langste Dag, die dus over de landing in Normandië gaat, maar ben nooit echt een fan van dit genre geworden. Het heden aanschouwde valt echter in de categorie “documentaire”. Niet dat het daardoor veel vrolijker wordt. Het tegendeel is eerder waar. Hetgeen de mensheid vermag, zowel in positieve als in negatieve zin, blijft mij verbazen. Het ‘geen fan zijn van oorlogsfilms’ heeft vooral met het negatieve te maken. Als je leest hoeveel dodelijke slachtoffers er in Normandië zijn gevallen en je ziet in de documentaires de verwoestingen, raak je elk gevoel voor proporties kwijt. Datzelfde fenomeen doet zich voor als je ziet hoe groot die kunstmatige haven is (geweest), die men voor de bevoorrading van de troepen destijds heeft aangelegd. Je vraagt je af hoe men al die voorbereidingen geheim heeft kunnen houden. Het waren verdorie niet een stel onderdelen voor een poppenwagen.

En dan de getallen. De enorme vloot schepen die plotseling voor de kust opdook. Een hemel die zwart was van de vliegtuigen (en parachutisten). Van de film “De langste dag” herinner ik mij ook nog heel goed hoe groot de verbijstering van de Duitsers was bij het ontwaken op 6 juni 1944. Het lijkt mij dat er bij het aanschouwen van hetgeen er op het strand af kwam en door het lawaai van de bombardementen en het scheepsgeschut toen toch hele volksstammen om hun ‘Mutti’ hebben lopen roepen.

Afgezien van de verschrikkingen werd ik emotioneel ook zeer sterk geraakt door de enorme blijdschap van de bevrijde bevolking. Ik denk dat slechts mensen die iets dergelijks zelf hebben meegemaakt deze emoties kunnen proberen te omschrijven. Ik doe niet mee.

Ik kijk – met enorme bewondering voor de filmer en de documentaire-maker – naar een klein meisje dat aan elke passerende soldaat van de geallieerden een bloemetje overhandigt.

Het maakt weinig uit om welke reden iemand Normandië bezoekt, maar een bezoek aan dat 360 graden theater en het Musee du Débarquement mag men absoluut niet overslaan. (Bedankt voor de tip Annette!)

Voor liefhebbers zijn er behalve de hiervoor genoemde ‘musts’ nog een aantal bezoekmogelijkheden. In Caen en in Bayeux bijvoorbeeld.

Laten we dit verslag echter luchtig afsluiten. Omdat ik deze trip nu eens zonder vliegreis doe, kon ik de inhoud van de ijskast nu eens gewoon meenemen. Eerste dag niet aan gedacht, maar toen zat ik ook nog tot aan mijn kraag toe vol met mosselen.

Na de pizza van gisteravond en het prima ontbijt van hedenmorgen, zag ik een herhalingsbezoek aan de Looierij niet zo zitten. In Acquigny zouden de restaurants ook niet verkeerd zijn, althans de belangrijkste drie niet, maar één daarvan luisterde naar de naam Kasbah en met Cous cous heb ik niet zo veel. Niets eigenlijk. Eigenlijk verwachtte ik bij terugkeer meer dorst dan honger te hebben. Over dorst gesproken. Mij werd aangeraden de auto bijtijds te laven i.v.m. de stakingen. Twee keer getankt dus heden.

Voor mijn eigen dorst laafspul bij Intermarche weten te scoren. En een bierglas. Alvorens het kantelen te beginnen eerst netjes een bodempje gemetseld door bij een MacDrive wat frietjes en een milkshake te bestellen en onderweg te consumeren. En uit de ijskast was er worst en kaas om de biertjes gezelschap te houden. Groot voordeel van later in het jaar op pad gaan. Je kunt levensmiddelen in je kofferbak bewaren zonder dat de omgeving zich afvraagt waar een bepaalde geur toch vandaan komt. Lang geleden samen met Ineke geitenkaasjes uit de streek van Cahors meegenomen voor een nichtje in Parijs. Heel Parijs heeft daarvan destijds weet gehad.

In de tussentijd foto’s aan de serie toegevoegd. Ging weer heerlijk. Eerst gebeurde er niets en even later bleek ik dus diverse foto’s dubbel te hebben. Hersteld, maar nu is een foto van de kathedraal van Evreux weer verdwenen. En wee degene, die mijn biertjes hiervan de schuld geeft. Ik heb al een redelijk goed geheugen en geen enkele behoefte geheelonthouder te worden.